Türk Edebiyatında Mu'ammâ

• EDEBİYAT - Edebiyat Tarihi - Derleme
• Akçağ Yayınları

Edebiyatımızda, bir ismin gizlenmesi şeklinde düzenlenmiş bilmecelere "mu'amma" denmiştir. Mu'ammalar, başlangıçta Allah'ın 99 ismi (esma-i hüsna) hakkında düzenlendiği halde, sonradan insan isimleri için de yazılmıştır. Ancak bazı divanların "mu'ammeyat" kısımlarında esma-i hüsna için söylenmiş mu'ammalar da yer almaktadır. Şairlerimiz, bu tür mu'ammaları bir saygı gereği olarak mu'ammeyat kısmının başına yerleştirmişlerdir. Mu'amma bir bakıma manzum bir oyun, bir bilmece türüdür. Bu bakımdan mu'amma yazmak bir şairlik işinden ziyade, bir zeka ve kabiliyet işidir. Buna benzer bir diğer tür de 'lugaz'dır. Ancak lugazın herhangi bir şey hakkında yazılması mümkün iken, mu'amma sadece insan isimleri için yazılmaktadır.