Şahnâme

• EDEBİYAT - Efsaneler ve Destanlar
• Kabalcı Yayınevi

İran edebiyatının önde gelen şairi Firdevsi'nin İran efsanelerini anlatan manzum destanıdır Şahname. 30 yıllık bir zaman diliminde yazılan Şahname 10. Yüzyılda kaleme alınmıştır ve yazıldığı döneme kadar süregelmiş İran tarihiyle ilgili rivayetleri içermektedir. Şahname İran'ın islamiyete kadar olan yaklaşık 1000 yıllık dönemini anlatmaktadır. Firdevsi Şahname'yi bitirdikten sonra "Bununla İran milletini yeniden dirilttim." demiştir. Tarih otoriteleri tarafından destan olarak nitelendirilen Şahname'de olaylar masal ve tarih karışımı bir üslup ile anlatılır. 60.000 beyitlik Şahname, Gazneliler'in sultanı Mahmud'a 1014 yılından sonraki bir tarihte sunulmuştur. İran edebiyatının en önemli eseri olarak kabul edilen Şahname sonraki dönemlerde Osmanlı kültürünün de önemli bir parçası olmuştur. Osmanlı hanedanında ve halk arasında "şah­nâmehan" adı verilen kişiler tarafından okunan Şahname, Osmanlı padişahları ile İran kahramanlarını özdeşleştirmişlerdir. Bu sebeple Şahname, Osmanlı hanedanını yücelten önemli eserler arasına girmiştir. Şahname Divan edebiyatının kuruluşunda da önemli etkilere sahiptir.