Murathan Mungan ve Halk Bilimi

• EDEBİYAT - Eleştiri ve Kuram
• Maya Akademi Yayınları

Murathan Mungan'ın yapıtlarında görülen geleneksel metinlere, bu metinlerin kahramanlarına hayat verme ve onlara yeni ivmeler kazandırma çabası, okuyucunun bu arketiplerle tekrar karşılaşmasını sağlamaktır. Toplumsal duyarlılığa sahip olan ve her fırsatta bu duyarlılığını yapıtlarında dile getiren Lal Masallar'ın yazarı, masalların eşsiz büyüsünden, halk hikayelerinin içten anlatımından, sayıların büyüsünden, duanın ve bedduanın gücünden, inanışların yaşanmışlığından, hayvanların efsanevi özelliklerinden, geleneklerin dünyasından, halk sanatlarının mistik yapısından sonsuza dek yararlanır. Bir de kırk odam var. Evrensel masallara yer verdim bu çalışmamda. Pamuk Prenses, Antigone, Superman, Prenses Gradisca, Kırmızı Başlıklı Kız, Külkedisi, Hamlet, Veronica Voss, Rabia, Hedda Gabler, Deli Dumrul, Alice ve daha niceleri kırk odayı havalandırıyorlar. Bu masalların benim söylememe elverdiği şu: Yalnızca tipolojik anlamda bir arketipten söz etmekle yetinmeyiz; ilişki biçimlerinin, değer dizgelerini yanılgıların da bir arketipi var. Ve bunlar çok büyük ölçüde ideolojik belirlemeler ve belirlenmelerle çağdan çağa, toplumdan topluma kılık değiştirerek sürüyorlar. Her yeniden yazılmış masal, arketipiyle şimdiki çağı arasındaki ilişkiyi göstermek içindir...